Beleggen Obligaties

Betekenis obligaties, hoe berekent u het rendement en is het verstandig om hierin te beleggen.

Betekenis

Het woord 'obligatie' is afgeleid van het Engels 'to oblige' en betekent letterlijk verplichten.

Een obligatie is een schuldbekentenis die zowel door overheden als door bedrijven kunnen worden uitgegeven. Ze hebben een bepaalde looptijd en een vaste rente die u ieder jaar bijgeschreven krijgt.

Er staat een nominale waarde op die aangeeft hoeveel u terugkrijgt aan het einde van de looptijd. Die nominale waarde is echter niet het bedrag wat u meestal betaalt voor een obligatie.

Voorbeeld: de Nederlandse Staat

Net als aandelen worden obligaties verhandeld aan de beurs en wordt de waarde van een dergelijk schuldpapier bepaald door vraag en aanbod. Er staat weliswaar een nominale waarde op het papier, maar die geeft u als belegger alleen aan wat u terugkrijgt aan het einde van de looptijd.

Waarde obligatie

De waarde van de obligatie wordt beïnvloed door wie het uitgeeft. U wilt immers wel zeker zijn dat u het uitgeleende geld aan het einde van die periode wel terugkrijgt.  Nederland heeft meer vertrouwen van de beleggers dat ze hun ingelegde geld terugkrijgen dan bijvoorbeeld Griekenland.

Daardoor zal er ook meer vraag zijn naar Nederlandse dan Griekse obligaties. Gevolg: u betaalt vaak meer dan de nominale waarde voor dit staatpapier van onze eigen overheid dan als u het van een land koopt die een minder betrouwbare indruk maakt. Immers, ook landen kunnen failliet gaan zoals  Argentinië in de jaren 90.  

Couponrente

Ook de rente - couponrente noemen ze dat - en de looptijd bepalen de koers van de obligatie. Dat laatste is van belang, want hoe langer je moet wachten totdat je je geld terugkrijgt (die nominale waarde) hoe meer risico je neemt.

Daarom zie je dat de koers van Griekse obligaties die slechts 3 maanden duren beter in de markt liggen dan als de looptijd 10 jaar is. Die 3 maanden zijn nog te overzien.

Aandelencrises

Sinds de aandelencrises die in 2009 haar dieptepunt bereikte vluchtten veel beleggers behalve in goud en zilver ook in obligaties.  Omdat er daardoor zoveel vraag naar was stegen die koersen, vooral voor Nederlandse en Duitse obligaties omdat die schuldpapieren nog het meest werden vertrouwd.

10% meer betalen voor een obligatie dan de nominale waarde aangaf is nu meer regel dan uitzondering.

Bovendien daalde de rentes die u verdiende als belegger. Waarom? De Nederlandse staat weet toch dat er voldoende kopers zullen zijn voor hun schuldbewijzen.

Daarentegen zie je dat landen die een stuk minder kredietwaardigheid hebben amper geld konden ophalen om hun stijgende tekorten te financieren. Alleen door steeds hogere rentes aan de beleggers in het vooruitzicht te stellen konden ze nog iets uit de markt persen.

Toen dat helemaal spaak begon te lopen greep de Europese Centrale Bank (ECB) in. Door massaal die ongewenste obligaties op te kopen herstelde het vertrouwen van de financiële markten in de overlevingskansen van de Zuid-Europese landen en daalden de rentes op hun obligaties.

Obligaties kopen?

Voor landen en ook bedrijven met een goede kredietwaardigheid en betrouwbaarheid wordt al erg veel betaalt. Koersen van 110 zijn eerder regel dan uitzondering. Die 110 betekent dat u  voor een obligatie met een nominale waarde van 1000 euro al 1100 euro betaalt aan de beurs. En hoeveel rente krijgt u daarop? Een tienjaarslening aan de Nederlandse staat die tot 2015 loopt geeft een rente van 3,25%.

Op zich zou je denken, dat is in ieder meer dan de inflatie. Maar dat is niet het hele verhaal. Als u deze obligatie koop betaalt u nu 108% van de nominale waarde. Dus dan staat u al op 8% verlies. Want die nominale waarde, het bedrag wat u aan het einde van de looptijd krijgt blijft 100%.

Rendement obligatie berekenen

Om uit te rekenen hoeveel u verdiend op de obligatie die u wilt kopen moet u  dus op 3 dingen letten: de rente, de koers en de looptijd.

Voorbeeld

Ik neem de bovenstaande Nederlandse obligatie met een looptijd van 10 jaar: van 2005 t/m 2015. De rente die u jaarlijks van de overheid krijgt is 3,25%. Als u die nu wilt kopen betaalt u niet 100%, maar 108% van de nominale waarde. Er is blijkbaar meer vraag dan aanbod.

U betaalt dus 1080 euro (108% x 1000 euro). U krijgt jaarlijks 32,50 euro rente (3,25% van 1000 euro, de nominale waarde van deze obligatie). De couponrente voor u is 32,50/1080 x 100% = 3%.

Maar als je die staatsobligatie helemaal tot aan het einde van de rit aanhoudt dan krijgt u dus die 1000 euro terug. Maar u heeft 1080 euro betaalt. Verlies 80 euro. Op dit moment loopt de obligatie nog 2 jaar totdat de nominale waarde wordt terugbetaald.

Aflossingsverlies

Het aflossingsverlies is dus 8% (80/1000). Met een looptijd van nog 2 jaar is dat dus een verlies van 4% per jaar (8%/2).

Conclusie: u verliest dus jaarlijks 1%( u krijgt effectief 3% per jaar, maar u verliest 4%). En dat nog eens los van de inflatie, de geldontwaarding.  Niet echt een aanlokkelijke belegging dus.  

Waarom kopen beleggers dan toch obligaties die nauwelijks iets opleveren? Omdat er blijkbaar op dit moment geen betrouwbaardere beleggingsmogelijkheden zijn. Men speelt liever op safe. Ook zij gezegd dat het altijd verstandig is gespreid te beleggen en niet al uw geld op 1 paard te wedden.

Toch zie je dat er zoveel lucht al in die obligatiemarkt zit dat het eerder alleen maar naar beneden kan gaan dan naar boven. Beleggers vluchten nu niet meer uit de aandelenmarkt en zelfs de kredietwaardigheid van Griekenland is aan het stijgen. Beleggers hebben dus nu veel meer keuze om hun geld ergens veilig te stallen dan alleen obligaties.

Advies experts

Banken adviseren nog steeds om obligaties te kopen. Frank Schaeffers, verbonden aan vermogensbeheerder Indexus, zegt juist dat je ze moet verkopen. Hij geeft wel aan dat er daarvoor nog een tijd is omdat geen daling voorziet in 2013. Obligaties met een korte looptijd zullen nog het minste risico in zich hebben. Zie ook: Slim Beleggen / Beleggen in Crowdfunding / Beleggen in Websites / Aandelen met hoogste rendement kiezen Op mijn Blog: Welke Beleggingsfonds kiezen / Volg mij op Facebook / Ik op Google Plus